طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، دولت مکلف است در سال ۱۴۰۴ یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد شامل دهک‌های هشتم، نهم و دهم را حذف کند اما با گذشت نیمی از فروردین ماه هنوز خبری در خصوص زمان اجرای این قانون منتشر نشده است.
در بخشی از بند پ تبصره ۱۳ قانون بودجه سال ۱۴۰۴ آمده است: «دولت مکلف است در سال ۱۴۰۴ یارانه نقدی خانواده‌های پردرآمد (دهک‌های هشتم، نهم و دهم) را حذف نماید.»
همچنین در ادامه این بند، تأکید شده است که آیین‌نامه اجرایی این قانون باید توسط سازمان برنامه و بودجه کشور و با همکاری دستگاه‌های اجرایی مربوطه حداکثر ظرف یک ماه از لازم‌الاجرا شدن قانون تدوین و به تصویب هیأت وزیران برسد.
در بخش دیگری از این مصوبه ذکر شده است که خانوارهای مشمول یارانه نقدی در صورت تمایل می‌توانند شیوه پرداخت را از نقدی به کالابرگ الکترونیکی تغییر دهند. در این خصوص، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مکلف شده است زیرساخت‌های لازم را برای اجرای این طرح فراهم کند و دستورالعمل اجرایی آن را با تأیید سازمان برنامه و بودجه کشور ابلاغ کند. گزارش عملکرد این بخش نیز باید به صورت فصلی به مجلس ارائه شود.
این در حالی است که در حال حاضر هم یارانه نقدی و هم یارانه کالابرگ به صورت همزمان در حال پرداخت به مشمولان است و باید دید دولت در ماه‌های پیش رو چه تصمیمی در این زمینه خواهد گرفت.
اما در مورد حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم تا دهم این موضوع قطعی به نظر می‌رسد و سخنگوی دولت تأکید کرده که دولت به دنبال اجرای این قانون است اما زمان دقیق اجرای آن هنوز مشخص نیست، بنابراین در فروردین ۱۴۰۴ یارانه نقدی به مانند قبل برای دهک‌های اول تا سوم ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر و برای دهک‌های چهارم تا نهم مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به ازای هر نفر خواهد بود.
حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم یک گام در راستای عدالت اجتماعی و بهینه‌سازی توزیع منابع مالی کشور است. با این حال، موفقیت این سیاست بستگی به اجرای صحیح و نظارت دقیق بر عملکرد آن دارد. لازم است دولت و سازمان‌های مربوطه، با شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی دقیق، از اجرای بدون چالش این طرح اطمینان حاصل کنند.
سؤالات متداول درباره حذف یارانه نقدی ۱۴۰۴
۱. چه کسانی مشمول حذف یارانه نقدی در سال ۱۴۰۴ هستند؟ تمامی خانوارهای دهک هشتم، نهم و دهم مشمول حذف یارانه نقدی خواهند بود.
۲. آیا امکان اعتراض به حذف یارانه وجود دارد؟ بله، دولت معمولاً سازوکارهایی برای اعتراض خانوارهایی که به اشتباه مشمول حذف یارانه شده‌اند، در نظر می‌گیرد و در این مورد نیز افراد امکان اعتراض به حذف یارانه را خواهند داشت.
۳. آیا دهک‌های اول تا سوم یارانه بیشتری دریافت خواهند کرد؟ طبق مصوبه مجلس، منابع حاصل از حذف یارانه دهک‌های پردرآمد، به خانوارهای کم‌درآمد اختصاص خواهد یافت.
۴. این قانون چه زمانی اجرا می‌شود؟ اجرای این قانون منوط به تصویب آیین‌نامه اجرایی توسط سازمان برنامه و بودجه و هیأت وزیران است که حداکثر یک ماه پس از لازم‌الاجرا شدن قانون تدوین خواهد شد.
در ادامه روش‌های استعلام دهک‌بندی خانوار، نحوه اعتراض و سامانه‌های مربوط به این فرایند به صورت جامع توضیح داده شده است.
دهک‌بندی خانوار به معنای دسته‌بندی خانوارها بر اساس سطح درآمد و شرایط اقتصادی است. دولت برای تخصیص یارانه و ارائه تسهیلات حمایتی، خانوارها را در 10 دهک درآمدی طبقه‌بندی می‌کند.
دهک‌های 1 تا 3: اقشار کم‌درآمد
دهک‌های 4 تا 6: اقشار متوسط
دهک‌های 7 تا 10: اقشار پردرآمد (معمولاً از دریافت یارانه حذف می‌شوند)
روش‌های استعلام دهک‌بندی خانوار
برای اطلاع از اینکه خانوار شما در کدام دهک قرار دارد، چهار روش اصلی وجود دارد:
استعلام از طریق سامانه حمایت (hemayat.mcls.gov.ir)
استعلام با کد دستوری USSD
استعلام از طریق تلفن گویا
مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +10
1. استعلام دهک‌بندی خانوار از طریق سامانه حمایت
مهم‌ترین و دقیق‌ترین روش برای مشاهده وضعیت اقتصادی خانوار، مراجعه به سامانه حمایت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است.
نحوه ورود به سامانه:
وارد سایت hemayat.mcls.gov.ir شوید.
گزینه “ورود و ثبت‌نام” را انتخاب کنید.
با کلیک بر روی “ورود از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند”، شماره ملی سرپرست خانوار را وارد کنید.
شماره موبایل سرپرست خانوار را ثبت کرده و کد تایید پیامکی را دریافت کنید.
پس از ورود به حساب کاربری، از بخش “وضعیت اقتصادی خانوار”، دهک خود را مشاهده کنید.
در صورت وجود مغایرت، می‌توانید از طریق گزینه “درخواست بررسی”، اعتراض خود را ثبت کنید.
2. استعلام دهک‌بندی خانوار با کد دستوری USSD
اگر دسترسی به اینترنت ندارید، می‌توانید با شماره‌گیری کد دستوری زیر از طریق تلفن همراه، وضعیت یارانه خود را بررسی کنید:
کد دستوری:
#کدملی438574*
نکات مهم:
این روش فقط برای سرپرستان خانوار فعال است.
شماره همراه باید به نام سرپرست خانوار باشد.
نتیجه استعلام در پیامک نمایش داده می‌شود.
3. استعلام از طریق تلفن گویا
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شماره‌هایی را برای پاسخگویی به سوالات شهروندان درباره یارانه و دهک‌بندی اعلام کرده است.
شماره تلفن‌های گویا:
۰۲۱-۶۳۶۹
۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ (ویژه پیام‌رسان‌های اینترنتی)
با تماس با این شماره‌ها و ارائه کد ملی سرپرست خانوار، می‌توانید از وضعیت دهک اقتصادی خود مطلع شوید.
