به گزارش فایننشال تایمز در واقع چین به‌سرعت در حال اجرای یک طرح استراتژیک برای بازسازی پرتفوی ذخایر ارزی خارجی خود به ارزش ۳.۲ تریلیون دلار است.
این بازسازی با هدف کاهش وابستگی به اوراق خزانه‌داری آمریکا و افزایش سرمایه‌گذاری در طلا و دارایی‌های جایگزین، در بحبوحه نگرانی‌های فزاینده از ریسک تحریم‌ها و بی‌ثباتی‌های سیاسی در واشنگتن انجام می‌شود.
به گزارش روزنامه فایننشال تایمز، اداره دولتی ارز خارجی چین (SAFE) پس از اصلاحات صورت‌گرفته توسط دولت دونالد ترامپ در هیئت‌مدیره شرکت‌های دولتی «فانی‌می» و «فردی‌مک» دو شرکت بزرگ وام دهنده در وال استریت وازبزرگترین فعالان بازار مسکن آمریکا ) بررسی‌های داخلی جدیدی را آغاز کرده است.
این دو شرکت که مورد حمایت دولت آمریکا هستند، اوراق بهاداری با پشتوانه وام‌های رهنی منتشر می‌کنند.
گزینه‌های جایگزین اوراق خزانه‌داری آمریکا
طبق این گزارش، مقامات چینی اکنون به اوراق قرضه صادرشده از سوی این شرکت‌ها یا حتی به مالکیت بخشی از سهام آن‌ها به‌عنوان گزینه‌هایی جایگزین برای اوراق خزانه‌داری آمریکا نگاه می‌کنند.
داده‌های رسمی آمریکا نشان می‌دهد که چین از ژانویه ۲۰۲۲ تا دسامبر ۲۰۲۴، ۲۷ درصد از دارایی‌های خود در اوراق خزانه‌داری آمریکا را کاهش داده و این رقم را به ۷۵۹ میلیارد دلار رسانده است.
این در حالی است که در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۲، این کاهش تنها ۱۷ درصد بود.
چین به‌جای فروش ناگهانی که ممکن است بازارها را دچار شوک کند، رویکردی موسوم به «تینگ‌نو» یا «مانور محتاطانه روی طناب باریک» را در پیش گرفته است.
هدف از این استراتژی، دستیابی به توازنی میان نقدشوندگی، امنیت و بازدهی دارایی‌هاست.
از سوی دیگر، سرمایه‌گذاری چین در اوراق منتشرشده توسط نهادهای شبه‌دولتی آمریکا مانند فانی‌می در فاصله سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰، ۶۰ درصد افزایش یافته و به ۲۶۱ میلیارد دلار رسیده است.
برد سِتسر، پژوهشگر شورای روابط خارجی آمریکا در این‌باره اظهار داشت: «کاملاً روشن است که این اوراق جایگزینی منطقی برای اوراق خزانه‌داری در بازار مالی آمریکا به‌شمار می‌روند و علاقه چین به آن‌ها از بسیاری بانک‌های مرکزی بزرگ دیگر بیشتر است.»
افزایش هدفمند خرید طلا
در کنار این اقدامات چین تمرکز خود را بر خرید طلا افزایش داده است. طبق داده‌های رسمی، ذخایر طلای بانک مرکزی چین از اواخر ۲۰۲۲ تاکنون ۱۸ درصد افزایش یافته و اکنون ۶ درصد از کل ذخایر ارزی کشور را تشکیل می‌دهد؛ این در حالی است که سهم طلا در سال‌های گذشته تنها ۲ درصد بود.
جیمز استیل، تحلیل‌گر ارشد فلزات گران‌بها در بانک HSBC گفت: «خرید منظم و محتاطانه طلا از سوی چین، اقدامی کاملاً سنجیده و حساب‌شده است.»
نگرانی از مسدود شدن دارایی‌ها و کاهش قدرت خرید
این تغییر استراتژیک بخشی از پاسخ چین به نگرانی‌ها از مسدود شدن احتمالی دارایی‌های دلاری‌اش در صورت تشدید تنش‌ها با واشنگتن است؛ مشابه آنچه در سال ۲۰۲۲ برای دارایی‌های روسیه رخ داد.
پژوهشگران دانشگاه تسینگ‌هوا در مقاله‌ای در سال ۲۰۲۴ نوشتند: «مسدود شدن دارایی‌های روسیه، سلطه آمریکا بر نظام مالی جهانی را به‌وضوح یادآور می‌شود… درس‌های آن برای چین کاملاً روشن است.»
یو یونگ‌دینگ، عضو پیشین کمیته سیاست‌گذاری پولی بانک مرکزی چین، در واکنش به طرحی که رسانه‌های آمریکایی مطرح کرده‌اند مبنی بر تبدیل اوراق خزانه‌داری چین به اوراق ۱۰۰ ساله بدون بهره در ازای کاهش تعرفه‌ها، هشدار داد و آن را «تهدیدی جدی که می‌تواند برای چین بسیار پرهزینه باشد» توصیف کرد.
محدودیت‌های تنوع‌بخشی و ادامه مسیر محتاطانه
با وجود تلاش‌های چین برای تنوع‌بخشی، کارشناسان نسبت به محدودیت گزینه‌های جایگزین هشدار داده‌اند.
اسوار پراساد، استاد دانشگاه کرنل گفت: «استراتژی فعلی ممکن است صرفاً به دلیل کمبود دارایی‌های جایگزین خوب، به نقطه پایانی خود برسد.»
یکی از مقامات دولتی چین نیز تصریح کرد: «ممکن است مجبور شویم بخشی از بازدهی سرمایه‌گذاری‌ها را فدا کنیم، اما باقی ماندن در اوراق خزانه‌داری در صورت بالا گرفتن درگیری، ممکن است به از دست رفتن کامل سرمایه‌مان بینجامد.»
با افزایش تعرفه‌های تجاری آمریکا و وخامت روابط سیاسی، چین اکنون نیاز فوری به کاهش وابستگی به اقتصاد آمریکا را حس می‌کند. اگرچه مقامات چینی تأکید دارند که قصد فروش ناگهانی و گسترده اوراق خزانه‌داری را ندارند، اما روند بازسازی تدریجی پرتفوی ارزی چین به‌نظر می‌رسد در ماه‌ها و سال‌های پیش رو شتاب بیشتری به خود بگیرد؛ تلاشی برای حفاظت از ذخایر ارزی در برابر هرگونه تنش مالی آینده.
