یکی از طرح‌های راهبردی دولت سیزدهم برای تامین امنیت غذایی خانوارها، تخصیص یارانه به اقشار کم‌درآمد بود. هدف دولت از ارایه این سبد غذایی تقویت تغذیه خانواده‌ها و حمایت از خانواده‌های کم‌درآمد و ضعیف جامعه بود.
با افزایش نرخ تورم و پاسخگو نبودن یارانه ۳۰۰ هزار تومانی برای دهک‌های چهارم تا نهم و بخشی از دهک دهم تا یارانه ۴۰۰ هزار تومانی دهک‌های اول تا سوم، دولت سیزدهم در طرح‌هایی جدید با اختصاص یارانه‌های ویژه سعی در کمک به تامین کالری روزانه کودکان زیر ۶ سال و زنان باردار و شیرده کرد. ضمن اینکه کالابرگ الکترونیکی را نیز فعال کرد، اما شیوه پرداخت یارانه در دولت سیزدهم این‌گونه بود که خانوارهای هر دهک یا یارانه نقدی را دریافت می‌کردند یا با انصراف از دریافت یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیک برای آنها شارژ می‌شد که سبد غذایی تعریف شده برای این طرح ۱۱ قلم کالای اساسی با خرید میزان مشخص از هر یک بود و در نهایت این طرح در دولت چهاردهم اجرایی شد. این موفقیت نتیجه همکاری مناسب نهادهای مرتبط، از جمله وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اصناف مختلف بود که توانستند بستر مناسبی برای استفاده شهروندان از کالابرگ فراهم کنند.
در مرحله اول ۵۵ میلیون نفر از فروشگاه‌ها خرید داشتند
آن‌گونه که مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیک روز گذشته در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌ها اعلام کرده است؛ مرحله اول و دوم شارژ کالابرگ اسفند ماه ۱۴۰۳ و برای دهک‌های درآمدی اول تا هفتم در دولت چهاردهم انجام شده است، فاز اول، حمایتی بوده و شامل افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی می‌شد و فاز دوم، دهک‌های اول تا سوم (۱ تا ۳) درآمدی را شامل می‌شد که به ازای هر نفر ۵۰۰ هزار تومان شارژ شده است و فاز سوم هم به ازای هر نفر ۳۵۰ هزار تومان تعلق گرفت که اشخاص می‌توانستند با مراجعه به فروشگاه‌های خرد، عمده و زنجیره‌ای خرید خودشان را انجام دهند.
به گفته دبیری در مرحله اول ۵۵ میلیون نفر از فروشگاه‌ها خرید داشتند و در مرحله دوم که شنبه ۱۳ اردیبهشت آغاز شد، ۵۷ میلیون نفر از این اعتبار استفاده کردند و از جمعیت ۸۵ میلیون نفری ایران از دهک یک تا ۷ درآمدی مشمول خرید اعتباری کالاهای اساسی شدند.هیچ مشکلی هم در تامین کالا و اعتبار وجود نداشته است و شهروندان می‌توانند تا پایان خرداد ماه سال ۱۴۰۴ خرید کنند. ۱۱ قلم کالای اساسی حبوبات، برنج، روغن ، گوشت قرمز و گوشت مرغ در لیست کالایی کالابرگ‌ها قرار دارند و هیچ اصراری در نوع خرید خانوار از این ۱۱ قلم کالای اساسی وجود ندارد،اما توصیه برای خرید ۳ نوع کالاست و آن چیزی که در کالابرگ برای مردم در نظر گرفتیم اعتبار است، پولی رد و بدل نمی‌شود و اعتبار برای کد ملی افراد شارژ می‌شود.
هرگونه لینک ارسالی جز کانال وزارت کار، جعلی است
سخنگوی طرح کالابرگ درباره اجرای مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیک گفته است: هنوز تصمیم‌گیری درخصوص مرحله سوم اجرای کالابرگ الکترونیک نشده است؛ در صورتی که قرار به شارژ یا پرداخت مرحله سوم باشد، حتما در این زمینه از طریق کانال وزارت کار و رسانه‌های رسمی اطلاع‌رسانی خواهد شد، در غیر این صورت هرگونه لینک ارسالی، فاقد اعتبار بوده و جعلی است. برای دریافت کالابرگ، لازم است سرپرستان خانوار اطلاعات بانکی خود را در سامانه حمایت اجتماعی به‌روز کرده باشند.
در صورتی که شماره شبای معتبر و فعال ثبت شده باشد، تخصیص کالابرگ اردیبهشت ۱۴۰۴ بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می‌شود.
بر اساس این گزارش، دولت در تلاش است تا شرایط را برای تداوم این طرح در آینده فراهم کند و مشمولانی که تاکنون از این اعتبار استفاده نکرده‌اند نیز می‌توانند تا پایان اردیبهشت ماه ۱۴۰۴ از آن بهره ببرند، بدون اینکه نگران از دست رفتن اعتبار خود باشند.
میانگین تورم طی ۷ سال اخیر معادل ۴۲ درصد بوده است
وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد این طرح به «اعتماد» گفت: اقتصاد ایران از منظر تورمی با شرایط پیچیده و خطیری مواجه شده است به‌طوری‌که طولانی‌ترین دوره تورمی بالا را طی یکصد سال اخیر شاهد بودیم و از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳ یعنی ۷ سال به صورت پی در پی و پشت سر هم تورم‌های بالا بر اقتصاد ایران تحمیل شد که در هیچ دوره تاریخی ایران سابقه نداشته است. این اقتصاددان تصریح کرد: طبق آمار بانک مرکزی میانگین تورم طی ۷ سال اخیر معادل ۴۲ درصد بوده است. در ضمن افق روشنی هم برای مهار تورم فعلا نمی‌توان تصور کرد به گونه‌ای که برای سال جاری در سناریوی خوش‌بینانه تورم حدود ۳۵ درصد خواهد شد.
دولت دخالتی در معیشت مردم نداشته باشد شرایط وخیم‌تر می‌شود
او ادامه داد: این درحالی است که متوسط رشد حقوق و دستمزدها برای کارمندان دولت حدود ۲۰ درصد و برای کارگران هم زیر ۳۰ درصد بوده است و اثر انباشتگی تورم برای ۷ سال و نبود افق مهار تورم برای سال‌های پیش رو موجب شده به‌شدت از سهم طبقه متوسط کاسته شود به‌طوری‌که سهم طبقه متوسط از حدود ۷۵ درصد اوایل دهه ۹۰ به زیر ۵۵ درصد در سال‌های اخیر رسیده و بالعکس سهم طبقه فقیر به بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است.
شقاقی شهری خاطرنشان کرد: هم‌اکنون شرایط به گونه‌ای شده که این میزان از فقر در جامعه تقریبا بی‌سابقه است و اگر دولت دخالتی در معیشت مردم نداشته باشد، شرایط وخیم‌تر می‌شود. بنابراین ضرورت دارد دولت در اقتصاد دخالت کند.
الزام بر شناسایی درست جامعه هدف
این کارشناس اقتصادی گفت: ضرورت دارد تا رشد دستمزدها و ارایه تسهیلات و امکانات رفاهی حداقلی خانوارها از بین نرود تا تقاضا افت نکند و شرایط رکودی تشدید نشود تا با انباشت بیشتر موجودی انبارها مواجه نشویم. او گفت: ضمن آنکه تبعات این موضوع هزینه‌های سلامتی و سوءتغذیه مردم را نیز به دنبال دارد و بحران‌های اقتصادی و اجتماعی ایجاد می‌کند، لذا بنده با اصل پرداخت کالابرگ موافقم. فقط سازوکار این طرح باید خوب دیده شود.
شقاقی شهری تصریح کرد: اولا جامعه هدف درست شناسایی شود، ثانیا تامین اقلام کالابرگ بسیار کلیدی و حایز اهمیت است و باید با بنگاه‌های تولیدی برای تامین این اقلام مذاکره کرد و هماهنگی کامل صورت گیرد. نیازسنجی و تقاضاسنجی مهم است تا کمبود رخ ندهد. او افزود: تامین منابع مالی این طرح نیز باید از کانال کاهش هزینه‌های اضافی و اصلاح بودجه و طراحی نظامات بازتوزیع ثروت تامین شود. دولت در صورت اقتدار و احاطه بر اقتصاد می‌تواند جلوی حیف و میل سنگین بخش‌هایی از اقتصاد از جمله انرژی و دارو و ارز را بگیرد و منابع لازم را برای این طرح تدارک ببیند.
