سهمیه‌بندی بنزین از ساعت صفر روز جمعه، ۲۴ آبان‌ماه سال ۱۳۹۸ بر اساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه، برای همه وسایل نقلیه بنزین‌سوز آغاز شد.
سقف ذخیره سهمیه بنزین کارت‌های هوشمند سوخت برای مالکان خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها هم‌اکنون ۶ ماه است، بنابراین سهمیه واریزی ماهانه خودروهای شخصی و موتورسیکلت‌ها در صورت استفاده نکردن، حداکثر تا ۶ ماه در کارت‌های هوشمند سوخت قابل ذخیره خواهد بود.
محمد میرزایی نماینده مردم شاهین‌دژ و تکاب در مجلس شورای اسلامی در جلسه روز یکشنبه ۲۴ فروردین ۱۴۰۴ صحن مجلس در تذکری به دولت و وزیر نفت گفت: مصرف روزانه بنزین در فروردین سال جاری به ۱۶۵ میلیون لیتر رسید اما در حدود نیمی از خانواده‌های کشور که خودروی شخصی ندارند از این یارانه سهمی نبرده‌اند و فقط آلودگی هوا به آنها می‌رسد؛ آیا این روند عادلانه است؟
وی اظهار کرد: ما در سال ۹۹، ۳ میلیارد دلار بنزین صادر کردیم اما امروز ناچاریم روزانه بیش از ۱۰ میلیون لیتر وارد کنیم. هر لیتر بنزین وارداتی با احتساب هزینه‌های توزیع حدود یک دلار برای کشور هزینه دارد یعنی برای پر کردن باک یک خودروی معمولی حدود ۵ میلیون تومان هزینه به کشور تحمیل می‌شود. در این خصوص پیشنهاد ما روشن است؛ به جای تخصیص بنزین به خودرو آن را بر اساس کد ملی به خود افراد اختصاص دهید؛ آن وقت می‌توان به هر شهروند روزانه یک لیتر بنزین اختصاص داد.
از ابتدای سال ۱۴۰۴، تغییرات اساسی در فرآیند دریافت کارت سوخت اولیه و المثنی اعمال خواهد شد. بر اساس این تغییرات، کارت سوخت برخی از افراد باطل شده و از چرخه دریافت سوخت سهمیه‌ای خارج خواهند شد. به همین منظور، مالکین وسایل نقلیه ملزم به ارائه مدارک خاص برای تمدید یا دریافت کارت سوخت می‌باشند.
از ابتدای سال ۱۴۰۴، کارت سوخت وسایل نقلیه‌ای که فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر باشند، باطل خواهد شد. این تغییر با هدف افزایش ایمنی جاده‌ها، حفاظت از حقوق زیان‌دیدگان تصادفات و ساماندهی فرآیند توزیع سوخت سهمیه‌ای اجرایی می‌شود.
مطابق این تصمیم، تمامی خودروها و موتورسیکلت‌هایی که فاقد بیمه شخص ثالث معتبر هستند، در فهرست خاکستری قرار گرفته و از چرخه دریافت سوخت سهمیه‌ای حذف خواهند شد. این طرح پس از اتمام مهلت بخشودگی جرایم بیمه‌ای در اسفند ۱۴۰۳ اجرایی می‌شود.
با افزایش نرخ دیه در سال ۱۴۰۴، اهمیت خرید یا تمدید بیمه شخص ثالث بیشتر شده است. این اقدام به کاهش فشار مالی بر صندوق تأمین خسارت‌های بدنی کمک کرده و روند پرداخت خسارت‌ها را تسریع می‌کند. مالکان خودروهایی که فاقد بیمه‌نامه معتبر هستند، باید هر چه سریع‌تر برای تمدید آن اقدام نموده تا از حذف سهمیه سوخت و عواقب آتی پرهیز کنند.
مالکین خودروهای صفر کیلومتر برای دریافت کارت سوخت باید به دفاتر پستی مراجعه نموده و مدارک مورد نیاز را ارائه دهند. همچنین، حضور مالک الزامی نیست، اما تمامی مدارک باید کامل و معتبر باشند. در حالت عادی، کارت سوخت طی مدت حداکثر دو ماه به آدرس مالک ارسال می‌شود.
در صورتی که کارت سوخت گم شود یا به سرقت برود، مالکین می‌توانند برای دریافت کارت سوخت المثنی به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهند.
معاون اجرایی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به مصرف فزاینده حامل‌های انرژی اشاره کرد و گفت: باید هرچه سریع‌تر مدیریت سهمیه‌ها شکل گیرد، وضعیت کارت سوخت جایگاه‌ها باید تعیین تکلیف و سوخت‌گیری با استفاده از کارت شخصی انجام شود. در قانون بودجه پیش‌بینی شده که به سمت بازمعماری کارت هوشمند سوخت و استفاده از کارت‌های بانکی به‌منظور پایش مؤثرتر مصرف حرکت کنیم.
علیرضا آرمان‌مقدم در یک برنامه تلویزیونی اظهار کرد: موضوع انتقال سهمیه از طریق کارت سوخت به کارت بانکی در حال بررسی است و با این شیوه مقدار بنزینی که از طریق انحراف از مسیر مصرف می‌شود با پایش دقیق‌تر بررسی و سبب کاهش قاچاق سوخت خواهد شد.
وی از متنوع‌سازی سبد سوخت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین راهکارهای کاهش مصرف انرژی یاد کرد و گفت: در گذشته مقدار بهره‌مندی از سوخت سی‌ان‌جی بیش از ۲۳ میلیون مترمکعب در روز بود که در سال‌های گذشته به مقدار ۱۹ میلیون مترمکعب کاهش یافت که هم‌اکنون با اجرای طرح‌های دوگانه‌سوز کردن خودروها درصدد احیای سهم سی‌ان‌جی در سبد سوخت کشور هستیم تا از این طریق بتوانیم از بار مقدار افزایش مصرف بنزین بکاهیم.
از ابتدای سال ۱۴۰۴، کارت سوخت وسایل نقلیه‌ای که فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر باشند، باطل خواهد شد. این تغییر به‌منظور ارتقای ایمنی جاده‌ها، حمایت از حقوق زیان‌دیدگان تصادفات و بهبود فرآیند توزیع سوخت سهمیه‌ای اتخاذ شده است. بر اساس این تصمیم، تمامی خودروها و موتورسیکلت‌های فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث از چرخه دریافت سوخت سهمیه‌ای خارج خواهند شد.
این اقدام پس از پایان مهلت بخشودگی جرایم بیمه‌ای در اسفند ۱۴۰۳ اجرایی خواهد شد و وسایل نقلیه فاقد بیمه در فهرست خاکستری قرار خواهند گرفت. با توجه به تعیین نرخ جدید دیه در سال ۱۴۰۴، اهمیت داشتن بیمه شخص ثالث برای رانندگان بیش از پیش نمایان شده است. از سوی دیگر، این تصمیم به کاهش فشار مالی بر صندوق تأمین خسارت‌های بدنی کمک کرده و روند پرداخت خسارت‌های تصادفات را تسریع می‌کند. مالکان خودروهایی که فاقد بیمه شخص ثالث هستند، باید هر چه سریع‌تر اقدام به تمدید بیمه خود کرده تا از قطع سهمیه سوخت و مشکلات احتمالی جلوگیری نمایند.
مدارک لازم برای دریافت کارت سوخت در سال ۱۴۰۴
مالکان خودروهای صفر کیلومتر برای دریافت کارت سوخت باید به دفاتر پستی مراجعه و مدارک زیر را ارائه دهند:
• کارت شناسایی خودرو
• شناسنامه مالکیت خودرو
• سند خودرو
• کارت شناسایی معتبر مالک خودرو
نکته: حضور مالک خودرو برای دریافت کارت سوخت الزامی نیست، اما تمامی مدارک باید کامل و معتبر باشند. معمولاً کارت سوخت تا حداکثر دو ماه پس از درخواست، به آدرس مالک ارسال می‌شود.
مدارک لازم برای دریافت کارت سوخت المثنی
در صورتی که کارت سوخت مفقود شود یا به سرقت برود، مالکان می‌توانند برای دریافت کارت سوخت المثنی به دفاتر پلیس +۱۰ مراجعه و مدارک زیر را ارائه دهند:
• اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی مالک یا وکیل قانونی با وکالت‌نامه معتبر
• بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر
نائب رئیس کمیسیون انرژی مجلس معتقد است: بنزین منابع ملی است و دلیلی ندارد که فقط به دارندگان خودرو تخصیص داده شود و کسی که خودرویی ندارد از این ثروت ملی بی‌بهره بماند.
محمد بهرامی در ارزیابی وضعیت تولید و توزیع بنزین در کشور اظهار داشت: اکنون به طور میانگین تولید ۱۰۵ میلیون لیتر در روز بنزین تولید می‌کنیم که بر اساس برنامه باید به رقم تولید ۱۳۰ میلیون لیتر در روز برسیم.
وی درباره تحویل بنزین به فرد به جای خودرو تصریح کرد: هنوز با قطعیت نمی‌توان گفت پروژه تغییر در روند تخصیص سهمیه بنزین و واریز سوخت به حساب فرد به جای خودرو اجرایی می‌شود یا خیر، اما بنده معتقدم بهتر است بنزین به افراد داده شود تا اینکه فقط به دارندگان خودرو تعلق بگیرد.
وی تاکید کرد: اگر دولت قرار است سوبسید تخصیص دهد این سوبسید باید به همه تعلق بگیرد.
بهرامی گفت: اگر سوخت به حساب همه افراد جامعه واریز شود حتی اگر قیمت بالا هم برود سود آن به جیب همه مردم می‌رود و تاثیر مثبت آن برای خود مردم خواهد بود بنابراین دلیلی ندارد کسی که خودرو ندارد از درآمد فروش آن بهره‌ای نداشته باشد.
وی همچنین بر ضرورت فرهنگ‌سازی در مصرف انرژی تاکید کرد و گفت: مصرف انرژی در ایران ۲ برابر متوسط جهان است که باید بهینه‌سازی مصرف را در تمامی حامل‌های انرژی در دستور کار قرار دهیم.
انتقال سهمیه بنزین از کارت سوخت به حساب بانکی با هدف کاهش ناترازی و بهینه‌سازی توزیع سوخت، طبق مصوبات برنامه هفتم توسعه و بودجه سال ۱۴۰۴ آغاز شد. این طرح با رفع مشکلات کارت سوخت، دسترسی آسان‌تر را برای شهروندان فراهم می‌کند.
جلیل مختار، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی به اجرای آزمایشی پروژه انتقال سهمیه بنزین از کارت سوخت به حساب بانکی صاحبان خودرو اشاره کرد. این قرارداد میان شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و شهرداری تهران امضا شده است.
وی این اقدام را یکی از مهم‌ترین تکالیف مصوب در برنامه هفتم و بودجه سال ۱۴۰۴ دانست که در بخش بهینه‌سازی انرژی مطرح شده است. این طرح نقشی موثر در کاهش ناترازی و توزیع بهینه سوخت ایفا خواهد کرد.
نماینده مردم آبادان در مجلس ضمن توضیح شرایط و مزیت‌های این طرح گفت: مراجعه به برخی جایگاه‌های سوخت نشان می‌دهد که در مواقعی عدم وجود کارت سوخت باعث نارضایتی مردم می‌شود. ولی با انتقال سهمیه سوخت به حساب بانکی، افراد می‌توانند امور مرتبط با سوخت را به‌سهولت انجام دهند. این روش علاوه بر افزایش رضایت عمومی، به بهینه‌سازی مصرف سوخت کمک کرده و روند توزیع سهمیه سوخت را آسان‌تر می‌کند.
مختار با تاکید بر اینکه این طرح بخشی از تکالیف بودجه‌ای سال ۱۴۰۴ است، بیان کرد: حذف کارت سوخت در برنامه نیست و کارت سوخت همچنان باقی خواهد ماند. همچنین وزارتخانه‌های ارتباطات و نفت موظف‌اند برنامه‌های راهبردی تکمیلی خود در این زمینه را به کمیسیون انرژی ارائه کنند.
